पन्नास वर्षांचं नातं....

१९६१ साली धनंजयची सुरवात झाली. कल्पना अर्थातच ती. अण्णा म्हणजे शंकरराव कुळकर्णींची. कविवर्य श्रीकृष्ण पोवळे, प्रसिद्ध लेखक – संपादक बा.द. सातोस्कर (दै. गोमंतक), यशवंत रांजणकर, र.स. कंटक अशा सहृदांची साथ त्यांना यात लाभलेली. विषयाच्या मांडणीपासून ते अगदी सादरीकरणापर्यंतच्या वैविध्यामुळे सुरवातीपासूनच धनंजयला वाचकांचा चांगला प्रतिसाद मिळू लागला. पहिली १४ वर्षे आपण मुंबईहून अंक काढीत असू. त्यानंतर ११ वर्षे पुण्याहून सदानंद प्रकाशनचे स.म. खाडिलकर हा अंक काढायचे. अण्णांची प्रकृती ठिक नव्हती, तशातच आर्थिक अडचणींचे तर डोंगर समोर उभे ठाकलेले होते. धनंजय सारखा वाचकप्रिय अंक बंद करणं हे देखील योग्य नव्हतं. कुठल्याही नियतकालिकामधे शीर्षक चालू राहणं, अस्तित्वात असणं, वाचकांसमोर ते सतत झळकणं आवश्यक असतं. म्हणून ते काही काळ पुण्यातून काढण्यात आलं. अंकाचा मालकी हक्क आपलाच असला तरी तो काही काळापुरता करार होता. तो आपल्या हातून अन्य कुणाहाती सोपवताना ती. अण्णांना किती यातना झाल्या असतील, आपण समजू शकतो. कदाचित, अण्णांचा आतला आवाज त्यांना सांगत असावा, की अंक नक्कीच परत मुंबईत येईल आणि तो आपणच काढू.
२८ ऑगस्ट १९७७ (नारळी पौर्णिमा) ला अण्णा गेले. मी त्यावेळेस दुबईला होतो. माझं दुबईला जाणं तेव्हाच अत्यावश्यकच बनलं होतं. प्रकाशन व्यवसाय आणि आर्थिक बाजू यांत नेहमीच रस्सीखेच असते. कल्पनांना पंख लावून भरार्याौ मारणं सोपं वाटत असलं तरीही त्यांना प्रत्यक्षात उतरवण्यासाठी पैशांचं पुरेसं पाठबळ असणं आवश्यकच असतं. आणि ते पुरेसं नसतानाही जिद्दीने घेतला वसा नेटाने तडीस न्यायचा तर मग जोखीम पत्करण्याइतकं वाघाचं जीगर हवं. ते अण्णांकडे होतं. मोठ्या नेमाने आणि प्रामाणिकपणे त्यांनी अंकाचे काम सुरू ठेवण्याचा प्रयत्न केला. पण झालं असं की, एका बाजूला आर्थिक मेळ बसेनासा झाला आणि कर्जाचे आकडे वाढायला लागले. मी आर्किटेक्ट झालो होतो. आणि या परिस्थितीतून घराला – कुटुंबाला बाहेर काढायचं या निर्धाराने मी दुबईला गेलो. वडीलांजवळ आम्हा दोघांपैकी एकाने असणं गरजेचं असल्याने माझ्या मोठ्या भावाने ती जबाबदारी हिमतीने पेलली. त्यानेही एकीकडे नोकरी सांभाळत घर जपलं. माझा मोठा भाऊ मोहन आणि मी (राजेंद्र कुळकर्णी) दोघांनी घरच्या जबाबदार्याे अशा आपणहून स्वीकारल्या होत्या.
४ जानेवारी १९८६ ला मी मुंबईला कायमचा परतलो आणि दुसर्याय दिवसापासून कामाला सुरवात केली. धनंजय व चंद्रकांत परत मुंबईला आणले. या सगळया घडामोडींदरम्यान माझं लग्न ठरलं होतं. परतल्यानंतर लग्न झालं आणि या सगळ्या डोलार्या.ला सावरायला दोनाचे चार हात कामी आले. त्यात दोन आणखी लहान हातांची भर पडली , ती होती चि. कौस्तुभ आणि चि. सौरभ ची. आमची शक्ती आता नि:संशय वाढली होती. आमच्या चौकोनी कुटुंबाचा विस्तार षट्कोनी कुटुंबात झाला होता. चमकू नका असे..... अण्णांची लाडकी धनंजय आणि चंद्रकांत ही दोन मुलं मी नि नीलिमाने दत्तक घेतली. अशी आमची झाली चार मुलं...
काही कारणाने दूर गेलेल्या एकेका लेखकाला, चित्रकाराला पुन्हा नव्याने भेटलो. मधल्या काळाच्या भिंती जणू पुसून गेल्यासारखं सार्यां नीच उत्तम प्रतिसाद दिला आणि धनंजय, चंद्रकांत वरील प्रेमामुळे आमचा श्रीगणेशा चांगला झाला.......